2021 rok to czas publikacji nowych Wytycznych Europejskiej Rady Resuscytacji. Dokument stanowiący podstawę działania zespołów ratownictwa medycznego przynosi zmiany również w standardach udzielania pomocy najmłodszym pacjentom.

Nada istotna pozostaje prawidłowa ocena dziecka. W tym prawidłowe zebranie wywiadu od jego opiekunów oraz przeprowadzenie badania przedmiotowego. Pomocy, zwłaszcza na etapie oceny wstępnej, jest tzw. trójkąt pediatryczny (zachowanie dziecka, wygląd skóry, ocena oddychania).

Ocena układu oddechowego (B wg. ABCDE)

Wytyczne zwracają uwagę na wykorzystanie ultrasonografii klatki piersiowej w punkcie “B” (ang. breathing, oddychanie) algorytmu oceny ABCDE. Przy czym kluczowe są tutaj: dobrej jakości współpraca z opiekunami dziecka oraz odpowiednie przeszkolenie personelu medycznego. Ponadto nadal istotna jest tlenoterapia, którą należy rozważyć w przypadku wartości wysycenia krwi tlenem poniżej 94%.

Ocena układu krążenia (C wg. ABCDE)

Duże zmiany następują w ocenie krążenia – punkt “C” (ang. circulation) algorytmu oceny ABCDE. Zmianie ulegają energie kardiowersji w przypadku niestabilnego hemodynamicznie częstoskurczu z wąskimi zespołami QRS. Europejska Rada Resuscytacji zaleca rosnącą wartość energii kardiowersji: 1 J/kg m.c. – dla pierwszego wyładowania, 2 J/kg m.c. – dla drugiego wyładowania oraz 4 J/kg m.c. dla trzeciego (i ostatniego) wyładowania. Nie należy przy tym zapominać o właściwym poziomie analgosedacji.

Farmakoterapia w stanach nagłego zagrożenia zdrowia i/lub życia uległą większym zmianom. Bolus płynów wynosi 10 ml/kg m.c. przy czym podkreśla się zastosowanie ogrzanych, zbilansowanych krystaloidów. W przypadku podejrzenia krwawienia zaleca się stosowanie kwasu traneksamowego w dawce 15-20 mg/kg m.c. (niedostępny dla polskich podstawowych zespołów ratownictwa medycznego). Dawka atropiny w przypadku bradykardii nadal wynosi 0,2 mg/kg m.c. przy czym zrezygnowano z określania dawki minimalnej.

Nagłe zatrzymanie krążenia

Nowe wytyczne w zakresie postępowania podczas nagłego zatrzymania krążenia u dzieci nie przynoszą większych zmian. Nadal istotna jest dobrej jakości wentylacja oraz wysokiej jakości uciśnięcia klatki piersiowej. Mimo iż dawki leków stosowanych w resuscytacji nie uległy zmianie, zauważyć można nowelizację zasad defibrylacji. Początkowo nadal zalecana jest energia 4 J/kg m.c. jednak w przypadku utrzymujących się rytmów do defibrylacji zaleca się zwiększać energię przy kolejnych wyładowaniach do 8 J/kg m.c.

Bibliografia:

• Wytyczne ERC 2021: https://erc.edu/
• Sympozjum Polskiej Rady Resuscytacji 2021,

Konsultacja:

• Małgorzata Gajda-Muzyk
• Krzysztof Kotliński